Lipödem Nedir? Neden Oluşur? Tedavisinde Hangi Yöntem(ler) Uygulanır?
Lİpödem, alt ekstremitede (kalça ve bacaklarda) görülen anormal yağ dokusu ile karakterize kronik bir durumdur. Daha az sıklıkla kollarda da görülmektedir. Yağ birikimi simetrik seyreder. Hastalarda bacaklarda kalınlaşma, ağrı, morarma, dokunmada hassasiyet ve deri altı yağ dokusundaki sert nodüller ile görülmektedir. Yağ birikimi kalça, uyluk ve diz altı bölgesinde yoğunlaşır. Ayaklarda yağ birikimi bacaklara göre ayırt edilebilecek derecede azdır.
Lipödem Neden Oluşur?
Lipödemin neden oluştuğunu ortaya koyan bilimsel çalışmalar yoktur. Genetik, damarsal bozukluklar, yağ dokusu bozuklukları ve hormonal etki gibi nedenler sunulmuştur.
Hastaların tamamına yakını kadınlardan oluşmaktadır. Bunun nedeni bahsettiğimiz hormonal etkiden dolayıdır. Peki nedir bu hormonal etki ve neden çoğunlukla kadınları etkiliyor? Kadınlarda bulundan östrojen ve progesteron (erkeklerde iz miktarda bulunur) hormonlarının dengesizliğinden lipödem oluşabilir. Östrojen yağ dokusu büyümesi ve dağıtımıyla yağ metabolizmasına direkt etki eder. Progesteron ise dokularda sıvı tutarak şişmeyi artırabilen bir hormondur.
Lipödemli kadınlarda morbid obezite (obezitenin en şiddetli hali) riski artmıştır. Morbid obezite ölümcül risk taşımaktadır ve bu yüzden kadınların bu konuda daha bilinçli ve dikkatli olması gerekmektedir.
Lipödemin Tedavisinde Neler Yapılır?
Lipödem tedavisinde; konservatif tedavi (Hastalığın yakından izlendiği tedavi türü.) ve cerrahi tedavi uygulanmaktadır.
Biz konservatif tedavi üzerinde durup beslenme ve egzersizden bahsedeceğiz.
Öncelikle bu hastalığın tedavisinde kombine bir çalışma yapılmalıdır. Doktor, diyetisyen gerekirse psikolog gibi sağlık çalışanlarının bir arada yürütmesi gereken bir süreçtir.
Doktorundan lipödem teşhisi almış bireyin hastalığı diyet ve egzersiz programıyla tamamen tedavi edilip yok edilemez. Ancak lipodemin getirdiği çeşitli komplikasyonları azaltır, ilerlemesini engeller ve yaşam kalitesini artırır.
Lipodemli hastalarda çeşitli komplikasyonları azaltmak için veya cerrahi tedaviye hazırlamak için birincil hedef kilo kaybıdır. Genel görüş olarak kilo kaybı düşük kalorili beslenme olarak anlaşılmakta hatta maalesef uygulanmaktadır. Ancak lipödem, diyete ve spora karşı direnç gösteren bir rahatsızlıktır. Bundan dolayı uygulanılan diyet ve egzersiz programları daha komplike ve kişiye özeldir.
Lipödem hastalarında inflamasyon (yangı, iltihap) durumu yaygındır. Bu yüzden beslenme programları inflamasyonu azaltıcı etkiye sahip olacak şekilde düzenlenir. İnflamasyona neden olan besinler çıkartılır ve inflamasyona engel olacak besinlere yer verilir.
Diyetler kişiye özel olduğundan şu besinler yenmemeli şu besinlerde yenmeli diyemeyiz. Ancak lipödemde yenmemesi gereken üç şey; gluten, şeker ve süttür. Bunlar diyetten elimine edilir. Lifli ve sağlıklı yağ asitleri de özellikle diyete eklenir.
Lipödemde spor olarak yapılabilecek en iyi aktiviteler pilates ve yüzmedir. Bu sporlar mutlaka o sporun eğitmeni tarafından ve lipödem bilinciyle hazırlanmış bir programla yapılmalıdır.
Bu kombine çalışmalar sonucunda çözüme ve yaşam kalitesini artırmaya odaklı bir süreç izlemiş oluruz.
Unutmayınız ki bu kadar karmaşık ve ciddi bir sorun ile tek başınıza mücadele etmeniz çok zordur. O yüzden her gördüğünüz ve duyduğunuz diyetleri kendi başınıza uygulamayınız. Bu durum çok tehlikeli sonuçlar ortaya koyabilir. Sağlığınız her zaman değerli ve özeldir.